انتساب نقاشی‌ها و تصویرهای دوره شاه عباس اول

نویسنده

چکیده

یکی از درخشان‌ترین ادوار نقاشی ایرانی مربوط به عصر صفوی بوده و مکتب اصفهان آ‎غازگر تحولاتی جدید در این عرصه به شمار می‌آید. تجزیه و تحلیل نقاشی این دوران نه فقط امکان شناسایی شیوه‌های هنری این عصر و تصویری از تکامل تدریجی نقاشی را فراهم می‌آورد، بلکه: با هر بار اندیشیدن و بازاندیشی در مورد آثار هنری این دوران، امکان شناسایی زوایای ناشناخته و پنهان این عرصه نیز فراهم می‌آید. این مقاله در مورد نگاره‌هایی که یک ویژگی منحصر به فرد دارند بحث می‌کند: تمام آنها دارای نقش مهرهای شاه عباس اول هستند. در بررسی این آثار، دستیابی به بهترین نتیجه از انتخاب نگاره‌هایی حاصل می‌شد که در محدودة یک مکتب و در زمانی مشابه خلق شده بودند. در این راستا آثار سه تن از برجسته‌ترین نقاشان این عصر به نام های محمدی، محمد قاسم و رضا عباسی مطالعه گردید. پس از بررسی مشخص شد که اگرچه حضور این مهرها می‌توانند به تاریخ خلق اثر اشاره داشته باشند، اما نمی‌توان در این مورد به نتیجه‌گیری قاطعی دست یافت. از این رو مطالعه انتساب‌های موجود بر حاشیة تصاویر نیز می‌توانست اطلاعات جدیدی در مورد هنرمندان مذکور ارائه دهد. از جمله اینکه: نیمة اول قرن هفدهم از نظر استاد متنوع و غنی بوده و دیگر با یک شخصیت محوری «رضا عباسی» تفسیر نمی‌شود.

کلیدواژه‌ها