مروری بر شرایط مسکن در جوامع مختلف نشان می دهد که تقریبا هیچ کشوری مدعی حل مشکلات مسکن در جامعه خود نیست.مسائل برخی از کشوره از نوع کمی بوده که ناشی از کمبودهای موجود مسکن –رشد جمعیت –مهاجرت و تنگناهای اقتصادی است و عمدتا کشورهای در حال توسعه را شامل می شود.در مقابل-مسائل مسکن در کشورهای توسعه یافته بیشتر از نوع کیفی و نیز تغییر ساختارهای جمعیتی و اجتماعی است.شاخص های مسکن از یک سو ابراز شناخت وضعیت مسکن در ابعاد مختلف فوق الذکر بوده-و از سوی دیگر-ابراز کلیدی برای ترسیم چشم انداز آینده مسکن و برنامه ریزی آن هستند.مقاله حاضر به برسی تعدادی از شاخص های مسکن شهری در ایران پرداخته و جایگاه و سیر تحول آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.یافته های تحقیق نشان می دهد که شاخص های مسکن شهری در ایران تحت تاثیر دو نوع عوامل بیرونی و درونی قرار داشته اند.عوامل بیرونی موثر بر مسکن – نظیر عوامل جمعیتی-اقتصادی و اجتماعی موجبات رونق و رکود مسکن را فراهم کرده اند و برنامه های مسکن کمتر در وضعیت کلی مسکن و بهبود شاخص های آن موثر بوده اند.عوامل درونی مسکن-که عمدتا تحت تاثیر چگونگی و فرایند برنامه ریزی مسکن قرار دارند نیز در ابعاد خاصی- وضعیت مسکن را شکل می دهند .یکی از عوامل درونی مهم موثر بر مسکن- نگرش به شاخص های مسکن شهری و چگونگی بکار گیری آنها در برنامه های مسکن است.ضروری است جایگاه شاخص های مسکن در برنامه از دیدگاه علمی و بطور جامع تعیین شده و نقش آنها در قالب ابعاد اقتصادی-اجتماعی و کالبدی مورد پژوهش قرار گیرند.تبیین رابطه علت و معلولی شاخص های مسکن و سایر عوامل می تواند ضمن روشن کردن علت تحولات و دگرگونی شاخص های مسکن در کشور- موجب ارتقاء برنامه های مسکن و توسعه شهری را فراهم آورد.
)